طبق آموزه های یوگا، پنج جریان اصلی نیروی حیاتی وجود دارد که از بدن عبور می کند و عملکرد فیزیولوژیکی آن را سازماندهی می کند که به آن بدن پرانیک گویند
بدن پرانیک ترکیبی از پنج پرانای اصلی است. زمانی که پرانا وارد بدن ما می شود ، به پنج بخش تقسیم می شود که هر کدام از آنها در بدن ما, جایگاه و وظیفه ای خاص دارند.
پنج پرانای اصلی شامل :
1 پرانا
2 اودانا
3 ویانا
4 سامانا
5 آپانا
پرانا :
کلمه "پرانا" به معنای "هوایی که رو به جلو حرکت می کند" است. جایگاه آن قلب است و اگر این نیروی حیاتی نبود ، هیچ یک از ادراکات حسی و ذهنی صورت نمی گرفت. پرانا ، مغز را تغذیه می کند و اصلی ترین نیروی حیات محسوب می شود
مکان پرانا حد فاصل بینی تا بالای دیافراگم است.وظیفه ی کلی پرانا جذب می باشد. مسولیت پرانا شامل حفظ حرکات دستگاه تنفسی,اندام های صوتی و تمام ماهیچه ها و رگ هایی ست در فعالیت این اعضا مؤثرند.این همان قدرتی است که به وسیله آن هوا به داخل شش ها کشیده می شود.
حرکات مخصوص مراقبه و حرکات خمش کمر ، این انرژی را تقویت می کند. همه ی حرکات کشش قفسه سینه از جمله حرکت "نیمه ماهی" نیز این انرژی را تقویت می کند
آپانا :
کلمه "آپانا" به معنی "هوای گذرنده" است. این هوا در ناف متمرکز شده و نیروی رو به پایین و رو به بالایی دارد که مایعات و هوا از جمله باد شکم ، ادرار ، مدفوع ، خون و مایعات مربوط به قاعدگی و نوزاد را از بدن خارج می کند.
این نیرو در سطح ظریف تر به حذف تجربیات هیجانی و حسی منفی کمک می کند و از آن مهم تر ، دستگاه ایمنی را حفظ و تقویت می کند. آپانا در کنار ویانا در پاها موجب ثبات و ایستایی بدن می شود و همه حرکات ایستاده و خمیده به حفظ و تقویت این انرژی کمک می کند
غلیظ ترین انرژی ست.مکان آپانا از ناحیه زیر ناف تا پایین لگن است و حرکتی رو به پایین دارد. وظیفه ی کلی آپانا عمل دفع می باشد. این پرانا مسئول حفظ حرکات روده, کلیه, مقعد و اندام تناسلی بوده و برای آنها انرژی تولید می کند.آپانا به خروج ضایعات بدن از مربوط است.
سامانا :
سامانا به معنای "هوای تعادل بخش " است. سامانا کمی بالاتر از آپانا و در سطح معده قرار دارد و به صورت ساعت گرد در حال گردش است. انرژی سامانا همه حرکات شکم و روده را کنترل کرده و فعالیت گوارشی را تقویت می کند و در جذب اکسیژن به ریه ها کمک می نماید.
سامانا نقش مهمی در هضم و ترکیب تجربه های ذهنی و حسی و هیجانی بر عهده دارد و بسیار پرکار است. هر حرکتی که در آن ، ستون مهره ها چرخانده شود و همچنین خمش های رو به جلو باعث تقویت این نیروی حیاتی در بدن می شود
جایگاه سامانا, در ناحیه بین قلب و ناف است.در اصل سامانا از پیوند پرانا و آپانا در مرکز ناف خلق می شود.
سامانا مسئول فعال کردن و کنترل سیستم گوارشی متشکل از کبد, روده ها, معده و لوزالمعده است و سیستم گردش خون را فعال می کند.
اودانا :
واژه "اودانا" به معنای "هوایی که رو به بالا حرکت می کند" است. مرکز اودانا در گلو می باشد و این انرژی به صورت رو به بالا حرکت می کند و مهم ترین کارکرد آن ، تولید گفتار می باشد
اودانا در کنار ویانا باعث حرکت دست ها می شود و سر را بالا نگه می دارد. در رشد جسمی و معنوی نیز نقش دارد و شما را در رسیدن به آگاهی و شکوفایی استعدادها و توانایی های درونی تان یاری می کند
ناحیه فوقانی حنجره به وسیله ی اودانا کنترل می شود. مسئولیت این پرانا, حفظ حرکات و فعال کردن سیستم اعصاب حسی, چشم ها ,گوش ها و بینی است. بدون این پرانا, ما قدرت و توانایی فکر کردن نداریم و نمی توانیم هیچ گونه آگاهی از عالم خارج داشته باشیم.
ویانا :
واژه "ویانا" به معنای "هوایی که رو به پایین حرک می کند" است. این انرژی در سراسر بدن یافت می شود اما جایگاه اصلی آن ، قلب و ریه ها است. ویانا باعث می شود خون در تمام نقاط بدن به گردش درآید
ویانا از جریان افکار و هیجانات محافظت می کند و به آنها تحرک و نیروی بیشتری می بخشد. بنابراین اگر احساس سنگینی و بی تحرکی می کنید ، حرکاتی را انجام بدهید که در آن ، دست ها کاملا از یکدیگر باز می شوند.
توالی حرکات "سلام بر خورشید" در یوگا نیز مفید است
این نیروی حیاتی, کل بدن را احاطه کرده است.مسئول تنظیم و کنترل تمام حرکات بدن بوده و هماهنگ کننده پراناها نیز می باشد, علاوه بر آن عهده دار صاف بودن ستون فقرات و تمامی ماهیچه های,بدن است.
معنای حرکات سلام بر خورشید در یوگا - آموزش ویدئویی سلام بر خورشید A - فواید سلام بر خورشید در يوگا
"هاتایوگا/سوامی ساتیاناندا
مطالب مفید پیشنهادی:
